( चाल : हरिका नाम सुमर नर . . ) 

जनतेचे सर्वत्र विडंबन , जनार्दना तुज दिसते का ?

वेळ कसा करतोस , पिता - पुत्रासि असे कधि असते का ? llधृ०॥

बंधु म्हणोनि अम्हीच अपुले , नाश कराया उठलो ना । 

काळा पैसा घुसखोरींनी , या जीवनातुनि मिटलो ना ।। 

नीती नाही , प्रीती नाही , माणूसकीही नाही जरा । 

जो तो बावरल्या परि पैसा सत्ता घ्याया घेत छुरा ।। 

कसला देश नि भेष कशाचा , स्वातंत्र्याची गरज नसे । 

मिळेल तैसे पाप करावे , भरण्याला अपुलेच खिसे । । 

याहुनि खेळ पुरे हा असला , देवा तुजला रुचते   का ? ॥१॥ 

किती बघावी वाट , तुझा कुणी भक्तवीर वा संत निघे । 

जो निघतो तो नेभळाचि या विकृत स्वरुपासीच बघे ॥

उपदेशाची वाण नसे परि शक्ति त्यास तिळमात्र कुठे । 

जो तो ब्रह्मज्ञानचि सांगे गुरुडंबर हे टाळ - कुटे । । 

वीरांचे वीरत्व आपुली जात - पक्ष घेऊनि फिरे । 

गंड बंड हे धेड पाहनी , वाटे बुडबुडतात झरे ।। 

प्रवाह अविरत निस्पृहतेने देश पुढे न्यायास कुणी । 

नाही आता उरला वाटे अंतर्मुख चिंतिता मनी । । 

विनाश करण्यासाठिचं आता देव अम्हासी हसतो का ? ॥२॥

शिफारसीने विद्या येते नोकरी मिळते जातीने । 

गुणवानांची महाफजिती लपती जागिच भीतीने ।। 

असेल पैसा तोचि पुढे ये नाहि तरि त्या कोण पुसे । 

पाप कराया प्रवृत्त करणे सुधारणा तर हीच दिसे ।। 

असंख्य जनता भोळी अजुनी लुबाडण्याची हद झाली । 

आता तर अन्नान्न - दशेची वेळ उराशी ही आली । 

कुठे पळावे ! काय करावे । धडकी जिवाशी बसते ना ? ॥३॥

सरकाराशी विकार झाला अपुला पक्ष टिकवण्याचा । 

न्याय असो अन्याय असो त्या मोहचि नाही शिकवण्याचा ।। 

जो शिकतो , शिरजोरचि होतो अपुले घोडे दौडाया । 

चहबाजूनी ही बंडाळी , उठली देशा बुडवाया ।। 

क्रांतिवीर कधी प्रभू पाठवी डोळे अमुचे पाहताती । 

नाहीतर ही प्रलय पताका दिसते काळाचे हाती ।। 

तुकड्यादास म्हणे दिन दिन हा निसर्ग अंती रुसते का ? ll४॥